Schlafe Wohl (Adversus)

Schlafe wohl verzweifelte Schönheit Krümm’ dich hinein in den Sarg deiner Angst Such tiefer und tiefer wo glasblanke Augen ruhelos zucken in panischem Traume.
Gedenk’ nicht des Morgens wo Staub auf den Worten und scherbende Tränen lauern im Dunst Vergiss diesen Abend in den Weg deines Lebens die Abgründe pflanzte Lauernde Saat.

Und du, stolzer Krieger wache und bange allein mit der Hydra des eigenen Denkens Rasend vor Sehnsucht doch starr wie die Säule Steh still und versteinert und nimmermehr hoffe.
Gedenk’ nicht des Morgens wo jeder zuletzt im Lachen der Beste Dir steckt es im Halse Vergiss jenen Abend wo alles zerrann woran du nie glaubtest Verlorenes Nichts.

Schlaft oder wacht ganz wie es die eu’re Natur und Bestimmung in liebloser Welt Egal wie ihr wendet das Blatt eurer Zeit Bestimmt kommt der Morgen und nimmt euch zuletzt.

Η Ώρα της Απόφασης

... δόθηκε μια ετικέτα με τον τίτλο "Ανθρώπινη Πρόοδος" και τώρα που έχει όνομα, υπάρχει. Όσοι αμφιβάλλουν δεν είναι παρά στενόμυαλοι αντιδραστικοί, αιρετικοί και, το χειρότερο, άνθρωποι χωρίς καμία δημοκρατική αρετή: Να χαθούν!

Υπ' αυτήν την έννοια, ο φόβος της πραγματικότητας ξεπεράστηκε από την διανοητική αλαζονεία, το σκοτάδι που προέρχεται από την άγνοια όλων των πραγμάτων της ζωής, από πνευματική ένδεια, από έλλειψη σεβασμού και τελικά από απόκοσμη βλακεία - μιας και δεν υπάρχει τίποτα πιο ανόητο από την δίχως ρίζες αστική νοημοσύνη.

.

Ο Ρασιοναλισμός (Ορθολογισμός) δεν είναι, τελικά, τίποτ' άλλο παρά κριτικισμός, ενώ ο κριτικός είναι το αντίστροφο του δημιουργού. Αναλύει και επανασυνθέτει. Επινόηση και γέννηση του είναι ξένα.

.

Φωνάζουν "όχι πια πόλεμος"- αλλά επιθυμούν τον ταξικό πόλεμο. Αγανακτούν όταν ένας δολοφόνος εκτελείται για κάποιο έγκλημα πάθους, αλλά αισθάνονται μια μυστική ευχαρίστηση όταν μαθαίνουν τον φόνο ενός πολιτικού τους αντιπάλου. Έγειραν ποτέ αντιρρήσεις, και ποιές, στις σφαγές των Μπολσεβίκων;

Δεν υπάρχει διαφυγή. Η σύγκρουση είναι το πρωταρχικό γεγονός της ζωής, η ίδια η ζωή και ούτε ο πιο αξιολύπητος ειρηνιστής δεν μπορεί να ξεριζώσει την ευχαρίστηση που του δίνει βαθιά στην ψυχή του. Θεωρητικά τουλάχιστον, θα ήθελε να πολεμήσει και να καταστρέψει όλους τους αντιπάλους του ειρηνισμού.

.

Oswald Spengler, αποσπάσματα από το έργο του "Η Ώρα της Απόφασης"

"...Ποιητικά κατοικεί ο άνθρωπος..."

"...Ποιητικά κατοικεί ο άνθρωπος..."

Αυτή την φράση την αποσπάσαμε από ένα όψιμο ποιήμα του Χαίλντερλιν.

Θα ήταν ίσως σωστό να στοχαστούμε νηφάλια το Ρήμα του ποιητή. Μιλά για το κατοικείν του ανθρώπου. Δεν περιγράφει τις καταστάσεις του τωρινού κατοικείν. Κυρίως δεν ισχυρίζεται ότι κατοικείν σημαίνει έχω στην κατοχή μου μια κατοικία.

Όταν ο Χαίλντερλιν μιλά για κατοικείν, έχει κατά νου το θεμελιώδες χαρακτηριστικό της ανθρώπινης εμπειρικής ύπαρξης [Dasein]. Όμως το "ποιητικό" το εξετάζει με βάση τη σχέση του με τούτο το ουσιωδώς κατανοούμενο κατοικείν.

Το Ρήμα "...ποιητικά κατοικεί ο άνθρωπος..." λέει ότι το ποιείν, και μόνον αυτό, κάνει το κατοικείν του ανθρώπου να είναι κατοικείν. Μόνο το ποιείν επιτρέπει πραγματικά το κατοικείν. Πώς όμως φτάνουμε σε μια κατοικία; Με το κτίζειν. Η ποίηση ως κάτι που επιτρέπει το κατοικείν, είναι κτίζειν.

Το ποιείν οικοδομεί την ουσία του κατοικείν. Ποιείν και κατοικείν όχι μόνο δεν αποκλείονται αμοιβαία αλλά ανήκουν το ένα στο άλλο, αξιώνοντας το ένα την παρουσία του άλλου.

"Ποιητικά κατοικεί ο άνθρωπος". Εμείς κατοικούμε ποιητικά; Πιθανώς κατοικούμε πέρα για πέρα αντιποιητικά. Αν είναι έτσι, άραγε ψεύδεται ο ποιητής και δεν λέει την αλήθεια; Όχι. Η αλήθεια των λόγων του επιβεβαιώνεται με τον πιο τρομερό τρόπο. Διότι αντιποιητικό μπορεί να είναι ένα κατοικείν, όταν στην ουσία του είναι ποιητικό. Για να τυφλωθεί ένας άνθρωπος, πρέπει κανονικά, σύμφωνα με την ουσία του, να βλέπει. Ποτέ δεν μπορεί να τυφλωθεί ένα κομμάτι ξύλου. Όταν όμως τυφλώνεται ο άνθρωπος, τότε πάντα τίθεται το ερώτημα αν η τύφλωσή του είναι αποτέλεσμα έλλειψης και απώλειας ή αν εδράζεται στην υπερβολή ή στην υπέρβαση του μέτρου. Ίσως, τότε, το αντιποιητικό κατοικείν μας, η αδυναμία του να λάβει το μέτρο, να προέρχεται από μια παράξενη υπέρβαση του μέτρου, ως αποτέλεσμα της μανίας μας για μέτρηση και υπολογισμό.

Το γεγονός ότι και τον βαθμό που εμείς κατοικούμε αντιποιητικά, μπορούμε να το διαπιστώσουμε ανά πάσα στιγμή, αν γνωρίζουμε τι είναι ποιητικό. Εάν και πότε θα γίνει η στροφή από το αντιποιητικό κατοικείν, μπορούμε να το ελπίζουμε μόνο τότε, όταν δεν θα χάνουμε από το βλέμμα μας το ποιητικό. Πώς και σε ποιο βαθμό οι πράξεις ή η απραξία μας μπορούν να συμβάλλουν σ' αυτή τη στροφή, το διασφαλίζουμε εμείς οι ίδιοι, αν λάβουμε το ποιητικό στα σοβαρά.

Το ποιείν είναι η θεμελιώδης δυνατότητα του ανθρώπινου κατοικείν. Αλλά ο άνθρωπος δύναται να ποιεί κάθε φορά, μόνο όταν η ουσία του προσοικειώνεται αυτό που επιθυμεί ο ίδιος και, άρα, το χρειάζεται. Το ποιείν είναι αυθεντικό ή μη αυθεντικό ανάλογα με τον βαθμό αυτής της προσοικείωσης. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο το καθαυτό ποιείν συμβαίνει με ιδιάζοντα τρόπο σε κάθε εποχή.

Martin Heidegger,

αποσπάσματα από το βιβλίο "...Ποιητικά Κατοικεί ο Άνθρωπος...", μετάφραση: Ι. Αβραμίδου, εκδόσεις Πλέθρον